Pokój i Dobro!                                                                                           01.04.2013

„Nie bójcie się! Szukacie Jezusa z Nazaretu, ukrzyżowanego. Zmartwychwstał. Nie ma Go

tu! Oto miejsce, gdzie Go położyli” (Mk 16,6). Słowa anioła skierowane do niewiast, które

wczesnym rankiem, dzień po szabacie, poszły z wonnościami do grobu przenoszą nas do źródeł

naszej wiary i zakorzeniają nasze świętowanie Wielkanocy w historii oraz geografii biblijnej.

Pielgrzymi przebywający w Jerozolimie w czasie Triduum Paschalnego wraz z wiernymi

lokalnej katolickiej wspólnoty byli nie tylko uczestnikami świętych obrzędów, lecz przede

wszystkim czcicielami miejsc, gdzie ukrzyżowano Jezusa oraz gdzie po złożono w grobie. Grób

Pana Jezusa jest pusty. Dla wierzących w Chrystusa jest on czcigodną relikwią Jego

zmartwychwstania.

Celebracje Triduum Paschalnego w Jerozolimie charakteryzują dwa uzupełniające się

aspekty. Pierwszym jest samo miejsce święte, czyli usytuowanie ewangelicznego wydarzenia w

konkretnym miejscu, poświadczonym przez nieprzerwaną część oraz zatwierdzonym przez Kościół.

Drugim aspektem jest medytacja Słowo Bożego Starego i Nowego Przymierza objawionego na

palestyńskiej ziemi. Bardzo często w moich felietonach podkreślałem ten pierwszy aspekt, który

doskonale streszcza określenie Ziemi Świętej jako Piątej Ewangelii. Nasza wiara nie jest

zbudowana na mitach, ale na historycznym fundamencie. Śmierć i zmartwychwstanie Pana Jezusa

ma swój czas i konkretne miejsce… Jerozolimę, wzgórze Golgoty i wykuty w skale grób.

Dzisiaj pragnę podkreślić jak bardzo ważna w jerozolimskiej liturgii jest medytacja Słowa

Bożego. Już św. Hieronim upominał, że nieznajomość Pisma Świętego jest nieznajomością

Chrystusa. Dlatego posoborowa reforma liturgiczna, jaką również franciszkanie wprowadzili w

wielogodzinny czas celebracji przeznaczony przez prawo Status quo dla katolików w bazylice

Bożego Grobu opiera się głównie na biblijnych tekstach. Myślę, że tylko w Jerozolimie w Wielkim

Tygodniu medytuje się mękę Pana Jezusa w oparciu o wszystkie cztery wersje ewangelistów.

Podczas uroczystej Mszy św. Niedzieli Palmowej, w bazylice Grobu Pańskiego została odśpiewana

Pasja według św. Łukasza. W Wielki Wtorek w sanktuarium Biczowania w czasie eucharystii

wysłuchaliśmy ewangelię św. Mateusza, a w Wielką Środę w bazylice Konanie w Getsemani

kantorzy wyśpiewali wersję św. Marka. Na koniec w Wielki Piątek na Golgocie zgodnie z

liturgicznym przepisem została uroczyście proklamowana Pasja według św. Jana. Podczas śpiewu

Męski Pańskiej w miejscu, gdzie miał stać krzyż Zbawiciela kantor wyśpiewał słowa: „Tutaj Jezus

skłoniwszy głowę wyzionął ducha”.

Kilkugodzinne liturgie Triduum Paschalnego nie różnią się zasadniczo od liturgii

sprawowanych w naszych świątyniach. Charakterystyką jerozolimskich ceremonii oprócz samego

miejsca jest wykorzystanie najdłuższej wersję proponowanych czytań. W ten sposób liturgia staje

się medytacją tajemnicy historii zbawienia zapowiedzianej w Starym Testamencie i zrealizowanej

w osobie Syna Bożego, Jezusa Chrystusa. Tylko w nielicznych wspólnotach została zachowana

tradycja tzw. Ciemnej Jutrzni. W Jerozolimie jest ona do dziś, w zreformowanej formie, jednym z

ważnych momentów Triduum Paschalnego. Swoimi korzeniami sięga liturgii celebrowanej w

Jerozolimie już w czasach bizantyńskich, a dzisiaj zastępuje brewiarzową Godzinę Czytań oraz

nieszpory. Otwiera ją sugestywna liturgia światła, przypominająca tajemnicę zmartwychwstania i

miejsce, w którym dokonało się nasze zbawienie. Już w Wielką Środę w bazylice Bożego Grobu w

popołudniowych godzinach przez prawie dwie godziny śpiewano psalmy i fragmenty Pisma

Świętego przywołujące lament Pana Jezusa nad Jerozolimą, Jego namaszczenie podczas uczty w

Betanii, zapowiadające śmierć i pogrzeb oraz kulisy zdrady Judasza, który ustalił z kapłanami

świątyni cenę za Jezusa.

W Wielki Czwartek jerozolimska liturgia skoncentrowała się na medytacji mowy pożegnalnej

Jezusa wygłoszonej w czasie Ostatniej Wieczerzy, przekazanej nam przez ewangelistę Jana. Jest

tam zapowiedź prześladowań, ale i nadzieja płynąca z obietnicy powrotu Zbawiciela. Trzecia

medytacja tekstów biblijnych, podczas Triduum Paschalnego zastępująca Ciemną Jutrznię została

odprawiona w Wielki Piątek. W pierwszej części wybrane fragmenty Starego Testamentu ukazały

wymiar zbawczy misterium paschalnego. Kolejne teksty ze Starego i Nowego Testamentu oprócz

teologicznego wymiaru miały przede wszystkim charakter wspomnienia męki i śmierci Pana

Jezusa.

Kulminacyjnym momentem proklamacji objawionego Słowa była procesja rezurekcyjna. Na

zakończenie wielkanocnej Mszy św. podczas procesji, która trzy razy okrąża kaplicę Bożego Grobu

i przeszła na koniec obok Golgoty diakoni na gregoriańskie melodie odśpiewali po łacinie cztery

wersje ewangelistów obwieszczające radosną nowinę o zmartwychwstaniu Pana. Jerozolimska

rezurekcja celebrowana w miejscu, skąd Pan Jezus zmartwychwstał w symboliczny sposób

przekazała w cztery strony świata radosną paschalną wiadomość. „Nie ma Go tu! Oto miejsce,

gdzie Go położyli”.

Jako świadek pustego grobu, tej historycznej relikwii zmartwychwstania, pragnę przesłać

wszystkich słuchaczkom i słuchaczom wielkanocne życzenia. W Roku Wiary,

pielgrzymując z Kościołem po drogach doczesnego świata musimy skierować nasz wzrok na niebo.

„Nie mamy tutaj bowiem trwałego miasta...” (por. Hbr 13,14). Tam oczekuje nas Zmartwychwstały

Zbawiciel. Otwórzmy się na Niego i na Jego miłość!

 brat J. Kraj OFM
Jerusalem - Israel